Múa gậy rừng hoang: Kinh Tệ-túc (Pàyàsi sutta)

https://www.budsas.org/uni/u-kinh-truongbo/truong23.htm

Ông lão với vẻ mặt thoáng băn khoăn lưỡng lự. Lần nào ông cũng bị Tổ dí vào góc nhà trong cuộc đối thoại. Dù là nói chuyện, nhưng cứ là người đứng khoanh tay (còn người bắc gọi là ngồi chiếu dưới, chiếu trên) thì chẳng vui chút nào. Ông vừa làm chuyện kinh thiên động địa mà cả đời ông chưa bao giờ làm, thậm chí ngay cả bọn sinh viên hay cử nhân ra trường ít đứa dám làm. Đó là ông ngồi đọc bộ Trường Bộ Kinh (Digha Nikaya) và ông phát hiện là nếu đọc sách dần sẽ thành thói quen, nhưng mơ hồ ông cũng nhận ra đây là một thói quen dễ bỏ.

Ông đọc đến kinh Tệ túc (Pàyàsi sutta) cuộc nói chuyện giữa tôn giả Kumàra Kassapa (Cưu ma la Ca-diếp) và vua Pàyàsi (Tệ-túc) thì ông không hài lòng. Nên hôm nay ông hái bó rau cải bẹ xanh tốt cho phòng ngừa và chữa bệnh gút bệnh khớp, bó rau lang tím trồng từ củ khoai lang tím tốt cho đường huyết và đủ cho ba người ăn hai ngày.

Cái lệ cho nhau quà nhưng là một thứ có sẵn như cây nhà lá vườn vừa thiết thực là nét đẹp trong cuộc sống bây giờ vẫn còn được giữ lại từ bắc chí nam ở vùng nông thôn, khi mà đỉnh cao trí tụê chưa làm ý thức người dân vẩn đục.

Tổ đã rót trà vào hai cái ly rồi Tổ nói:

– Ông hãy cứ nói bất cứ gì ông muốn. Chẳng phải vừa là giết thời gian nhàn rỗi và cũng là cách tỏ dấu thân ái đó sao?

– Ừa thì! Dạ! Con nói chuyện với Tổ con học cũng được ít nhiều.

– Tôi chỉ nói cho ông những gì ông đã biết. Hoặc chỉ những góc khác, những khía cạnh khác cho ông nhìn. Còn lại tôi cũng chẳng biết gì hơn ông. Chưa nói ông hiểu mà tôi trọn không có cái để hiểu!

– Tổ hết bắt bí con cái này được đâu à nha! Biết thì chúng sanh và chư hiền thánh đồng biết gọi là lữ bố tưởng, còn chúng sanh vọng tưởng, tâm duyên theo sự lập lý cũng gọi là mống khởi tình thức nên gọi là khùng điên tưởng.

– Cái gì mà lữ bố tưởng? Khùng điên tưởng? Ông nói lại tôi nghe.

– Cái gì bố bố, tổ bố, lữ bố tưởng là cái biết như con trâu cũng gọi là trâu, nam nữ, núi sông cũng đồng biết và đồng gọi tên như nhau. Chúng sanh thánh hiền đều có khủng bố tưởng này.

– Lưu bố tưởng chứ không phải tổ bố, khủng bố, lữ bố. Phải đồng nhất ngôn ngữ kẻo thành người Tây Ban Nha khen anh Ả Rập đẹp trai mà bị đánh.

Ông lão cười:

– Vậy còn cái tưởng tưởng gì mà chúng sanh vọng tưởng tự sanh ra vậyTổ?

– Gọi là điên đảo tưởng. Còn khùng điên tưởng thì tôi chưa từng nghe.

– Điên đảo thì chẳng xa với khùng điên đâu Tổ ơi! Mà con nói đúng không?

– Lành thay! Nên tôi biết như ông biết, thậm chí còn ít hơn ông. Nói đến hiểu thảy thuộc tình thức. Tâm tâm không khác, chỉ vì chúng sanh tự kỷ thì liền thành người khác.

– Tổ ơi!

– Tôi nghe!

– Con đang đọc kinh Trường Bộ, đến kinh Tác Tệ, có cuộc nói chuyện giữa tôn giả Ku ku Cá Diếp và vua Tác Tệ , con không hài lòng.

– Ông nói cái gì tôi không hiểu! Nhưng ông có thể nói thêm chi tiết nào đó, biết đâu kinh đó tôi đã xem qua.

– Kinh đó có câu “Không có đời sau, không có các loại hóa sanh, hành vi thiện ác không có quả báo”.

– Thì ra đó là kinh Tệ túc (Pàyàsi sutta) cuộc nói chuyện giữa tôn giả Cưu ma la Ca-diếp (Kumàra Kassapa) và vua Tệ Túc (Pàyàsi). Khi nhà vua Tệ Túc nghĩ rằng “Không có đời sau, không có các loại hóa sanh, hành vi thiện ác không có quả báo”

– Chắc là nó đó! Tên Ấn độ khó nhớ lắm. Thôi con với Tổ thống nhất tên gọi phiên âm tiếng Việt, con gọi là tôn giả Ku ma la hay tôn giả Cá Diếp và nhà vua là Tác Tệ nghen!

– Phiên âm cũng lịch sự và có cơ sở, Cưu chứ không nên phiên là Ku. Mà thôi, ta gọi là Tôn giả và nhà vua.

– OK! Tổ, OK! Tôn giả và nhà vua.

– Vậy ông có đồng ý cho tôi hỏi ông được không?

– Tổ hỏi đi, đâu cần lịch sự quá vậy! Cứ nói huỵch tẹt cái gì Tổ nghĩ.

.